Kayseri'de Yörükler Türkmenler: B Maddesi





























Avusturya Seferine Katılan Türkmen Boyları ve Boy Beyleri:
Viyana bozgunundan sonra Avusturya seferi sırasında Kayseri bölgesindeki Türkmen oymakları da dahil olmak üzere birçok oymak katılmış ve boy beylerinin isimleri kayıt altına alınmış ve kaç nefer oldukları yazılmıştır. Avşar Türkmenlerinden 1.Recep oğlu Halil Beğ 2.Çerkez oğlu Hacı Mustafa Beğ 3.Deli Seyfi Oğlu Muammer Beğ 4.Çerkez oğlu Ömer Beğ 5.Kara Gündüz oğlu Murat Beğ 6.Hacı İvaz oğlu Dokuz İbrahim Beğ 7.Bahri oğlu Himmet Beğ 8.Kara Gündüz oğlu Selim Beğ 9.Kara Gündüz oğlu Kara Halil kethüda 10.Recep oğlu Dana Murat Beğ 11.Hacı İvaz oğlu Abaza Beğ 12.Kör Ali oğlu Gündüz Kethüda (Avşar Türkmenlerinden toplam 200 nefer) Diğer Türkmenler: 1.İmir Türkmenlerinden Elhac Kadir Beğ (100 nefer) 2.Abalı Türkmenlerinden Çarık oğlu Doğan Beğ 3.Meşal Bey oğlu Müşerref Beğ 4.Bad oğulluğu Hacı Ali kethüda 5.Asaf kethüda 6.Göçer Sülük Kethüdası (yekün 60 nefer) 7.Şam Bayatı Türkmenlerinden Kör Haydar Beğ 8.Üsküdar Gazi Oğlu Mahmud Beğ 9.Karataş Oğlu Mehmed Kethüda 10.Koyuncu Kara Bilal Kethüda(yekün 30 nefer) 11. Kızık Türkmenlerinden Hacı Zekeriya oğlu Asaf Beğ 12.Oturak Kızıklı Kara Kethüda oğlu Bekir Beğ 13.Kızıklı Mehmed Oğlu Terbus (yekün 30 nefer) 14.Ağcakoyunlu Türkmenlerinden Behram Oğlu İsmail Beğ 15.Keçeli oğlu Muslu Beğ 16.Arzuman Oğlu Hacı Murat Kethüda 17. Yeni Oba Kethüdası Ahmet Kethüda( yekün 150 nefer) 18.Çiçlü Türkmenlerinden Ali Küçük Oğlu Hasan Kethüda 19.Burak Türkmenlerinden Arap Osman oğlu Muharrem Beğ 20.Musa Kethüda (yekün 60 nefer) 21.Çiğdemlü Türkmenlerinden Çiğdem oğlu Osman Beğ 22. Çiğdem oğlu Köse Yusuf Kethüda 23.Çiğdem oğlu Balaban Beğ (yekün 100 nefer) 24.Bayındır Türkmenlerinden Rüstem Kethüda oğlu Halit Beğ 25.Reyhanlu Türkmenlerinden Hacı İlyas oğlu Hacı Mehmet Kethüda 26. Kethüda Kara Ramazan (yekün 35 nefer) 27.Beğdili Türkmenlerinden Firuz Beğ oğlu Şahin Beğ 28.Seyifhan Beğ 29.Şedid Oğlu Topal Asaf Bey 30.Kara şeyhlü Kızıl İdris Oğlu Musa Beğ 31.Ebu Seyif Oğlu Mirza İsmail Beğ 32.Beğmişli Ganem Beğ 33.Yüz hatem ağa oğlu Hasan Beğ 34.Şah İsmail Oğlu Mehmed Beğ 35.Bozkoyunlu Ahmed Kethüda 36.Bozkoyunlu Murteza Kethüda 37.Kara Şeyhlü El’is oğullarından Kenan ve Kesal bey 38.Kırgıl Yahya Oğlu 39. Döğerli Yedi Beğ (yekün 150 nefer) 40.Keçelü Türkmenlerinden Kefe oğlu Ömer Beğ 41. Yörmük Türkmenlerinden Kara Hasan oğlu Ali Kethüda ve Cafer Beğ( 35 nefer) 42.Oturak Bahadırlı Türkmenlerinden Kör Hacı kethüda 43.Gözü Büyük Oğlu 44.Oturak Çepni Türkmenlerinden Hacı mahmud Kethüda 45.Radif Kethüda 46. Ali paşa Oğlu 47. Sami kethüda 48. Döğer Oğlu (yekün 40 nefer) 49.Elçi Türkmenlerinden Elçi Zaman oğlu Tatar Kethüda ( 15 nefer) 50.Musacalı Türkmenlerinden Çavuş oğulları (20 nefer) 51.Pehlivanlı Türkmenlerinden Pehlivan Oğlu İsmail Beğ 52.Pehlivanoğlu Hacı Musa Beğ 53.Pehlivanoğlu Battal Beğ 54.Hasan Beğ oğlu Mehmed Beğ 55.Ali Beğ oğlu Mirza Beğ 56.Pehlivanoğlu Hacı Abbas Beyoğlu 57.Kuzu Güdenli Kethüda 58.Sınal Beyazı Kethüdası 59.Biber Oğlu Asaf Beğ 60.Tatar Oğlu Kethüdası 61.Bilas Kethüdası (yekün 300 nefer) 62.Kılıçlı Türkmenlerinden Kızıl Şaban oğlu Kenan Beğ 63.Bektaş Kethüda Oğlu (20 nefer) Halep Türkmenlerinin toplamı 1340 nefer Dulkadirli Türkmenleri: 1.Emirza Oğlu Mirza Beğ 2.Emirza Oğlu Hacı Mahmud Beğ 3.Bekir kethüda 4.Hacı Hızır oğlu Hacı Abdurrahman Kethüda 5.Dağlı İsmail Kethüda 6.Adamcıl Kısır 7.Seyf Oğlu 8.Aydınlı Molla Ahmed Kethüda 9.Pir Sultan Oğlu Hüseyin Kethüda 10.Okçulu Bölükbaşı Oğlu 11.Bidil Oğlu Hasan Beğ 12.Çolak Osman Oğlu 13.Hacı Mehmed Kethüda 14.Toruk Halepverdi Kethüda 15.Kılıçlı Ali Kethüda 16.Bodur Kethüda Oğlu 17.Musa Kethüda Oğlu Mehmed Kethüda 18. Musa Kurlu Oğlu Ali kethüda 19. Keke Hacı Himmet Kethüda 20. Hindi Kethüda Oğlu 21.Abdillü Koca Beğ 22.Kör Yusuf Kethüda oğlu Yakup Kethüda 23.Ovacıklı Ağa bey oğlu 24.Tacirlü Koca kethüda 25.Çakal Demircili Yunus Kethüda 26.Bostancı Cemaati Kethüdası 27.Turşir Cemaati Kethüdası (toplam 200 nefer) Danişmendli Türkmenleri: 1.Altı parmak oğlu Hüseyin Ağa 2.Ketiş oğlu İbrahim Beğ 3.Kodal Ömer Kethüda 4.İvaz Kethüda 5.Yusuf Kethüda Haydar 6.Hızır kethüda İbrahim Kethüda 7.Cafer Kethüda Piri Oğlu (toplam 300 nefer) Mamalı ve Hacı Ahmet Oğlu Türkmenleri 1.Hacı Ahmet Oğlu Bektaş Beğ ve Cafer Beğ 2.Mamalu Cırık Hacı Ali Beğ 3. Mamalu Solak 4.Hacı Nasuh ve Mehmed (toplam 200 nefer) Maraş Türkmenleri: 1.İl Beği oğlu Musa Beğ 2.İl Beği oğlu Deli Behram Beğ 3.İl beği oğlu Ali Kadı 4.İl Beği oğlu Mehmet Ağanın oğlu 5.İğir Oğlu Hasan Kadı 6.Helteler Mirza Ali Oğlu 7.Kasıllu Sarım Oğlu 8.Kara Yakup Oğlu 9.Kadılı oymağı 10.Hacılı oymağı 11.Küreci Oymağı 12.Hırkalı Oymağı 13.Devik oymağı 14.Çanakçılı Oymağı 15.Bulanıklı Oymağı 16.Andırınlı Oymağı 17.Helteler Oymağı 18.Beyazıt oğlu Kalender Ağa (toplam 400 nefer) Adana, Kars (Kadirli) ve Zulkadirli Boy beyleri: 1. Karslı Yusuf Ağa oğlu İsmail Ağa 2. Abdülkerim Ağa Karındaşı oğlu Ahmed Ağa 3. Derviş Paşa oğlu Beğ 4. Fazlı Efendi Oğulları 5. Kozan Oğlu 6. Kara Hasan Ağa Oğlu 7. Yusuf Ağa 8. Kel Hasan Ağa Oğlu 9. Topal Demircili Oğlu 10. Misisli Hacı Ali oğlu Hacı Hüseyin Beğ 11. Adanalı Denizli oğlu 12. Tarsuslu Dilaver beğ 13. Kars ve Sis Oymakları 14. Kozanoğlu Oymağı 15. Varsak Oymağı 16. Bozdoğan Yörükleri 17. Dündarlı Oymağı ( toplam 300 nefer) Payas ve Bilan Türkmenleri: 1.Bilanlu Yusuf Ağa oğlu Abdülfettah Ağa 2.Hacı Durak oğlu Ali 3.Molla Oğlu Mustafa Bölükbaşı 4.Yeşilbaş Bölükbaşı 5.Alay Beği Oymağı 6.Kösecili Oymağı 7.Abacılı Oymağı (toplam 200 nefer)
43. Aşağı Mersin (Aşağı Marason) Oymağı: Tomarza yöresinde görülen Türkmen topluluğudur. Aşağı ve Yukarı olmak üzere iki parçaya ayrılmıştır. Aşağı Mersin oymağı, 1518’de adını değiştirerek Pusatlı adını almıştır. 1584 yılında 46 hane nüfusları vardır. Aşağı Mersin Kışlağında otururlar. Yukarı Mersin oymağı ise 1500 yılından sonra Firuz Kethüda adıyla anılmıştır. 1584 yılında 41 hane nüfusları vardır. Yukarı Mersin Kışlağında otururlar. Osmanlı kayıtlarında Mersin (Marason) olarak geçen bu Türkmen oymağının Tomarza yöresindeki kışlağı daha sonraki tarihlerde karşımıza Madrason adıyla köy olarak çıkmaktadır. Bu köyün adı da Cumhuriyet döneminde Göktepe olarak değiştirilmiştir.
44. Ayağı Kesük Oymağı: 1563 yılında Pınarbaşı nahiyesinde Ahmedin Hanı, Yalınız Pınar, Sıcak Pınar mezralarında Sadık Hacılı oymağı ile ziraat yapıyorlardı.
45. Ayar Oymağı: İslamlu Yörüklerinden olan oymak, 1584 yılında Kancak mezraında 42 hane nüfusa sahipti.
46. Aydoğmuş /Toklu Oymağı: Adını Aydoğmuş Kethüda Veled-i Toklu’dan alan oymak Toklu oymağı olarak da biliniyor. 1584 yılında 26 hane olarak gösterilmiştir. Killiviran, Emir-i dad, Güllüce ve Ağcaağıl mezralarında bulunuyorlardı. Aynı tarihlerde diğer bir Aydoğmuş oymağı ise yine İslamlu’da Aydoğmuş veled-i Halil’den adını alıyordu ve 10 hane olarak Saka ve Döğer kışlağında kalıyorlardı. 15. Yy başlarında Kuzey Suriye’de yaşayan Köpekli Afşarları’nın beylerinden Ay-Doğmuş’tan gelmektedir. Aydoğmuşlular, daha sonra Sis Avşarlarının obalarından birini meydana getirmişlerdir.
§ Sis bölgesindeki Aydoğmuşlular, 1519’da 91 hane, 7 mücerret nüfus ve 9440 akça hasıla, 1523-4 tahririnde 81 hane, 39 mücerret, 1 imam, 1 pir-i fani ve 5 dervişan nüfus ile 6450 akça hasıla sahip bulunuyordu. 1525-6’da 86 hane, 25 mücerret, 3 sipahi-zade ve 1 pir-i fani nüfus ile 4068 akça hasılı vardı. Göçer-evler olarak kaydedilen cemaat Adana Sancağında mütemekkin olmakla birlikte rüsum-u örfiyelerini Sis Sancak beyine veriyorlardı. 1536-7’de 86 hane, 36 mücerret, 8 sipahi-zade, 3 fukara, 1 imam nüfus ve 7842 akça hasılları vardı.
§ Aydoğmuşlu Oğlanları adını taşıyan diğer oba ise 1519’da 17 hane, 1190 akça hasıla sahipti. 1523-4 tahririnde 25 hane, 10 mücerret, 1 imam, 14 sipahi-zade ve 1 pir-i fani nüfus ile 2000 akça hasılı vardı. 1525-6’da 25 hane, 11 mücerret, 14 sipahi-zade, 924 akça hasılı, 1536-7 tahririnde ise 39 hane, 10 mücerret, 14 sipahi-zade ve 2157 akça hasılı bulunuyor ve Bürücek mezrasında oturuyorlardı.
§ Aydoğmuşlular Adana ve Sis’ten başka Aksaray, Dulkadır, Maraş ve Söğüt’te de yerleşmişlerdir. Aydoğmuş Hacılı ve Aydoğmuş Musa adını taşıyan cemaatler ise Maraş bölgesinde görülüyor.
§ Sis bölgesi Aydoğmuşluları şu obalara ayrılmıştı : Alp-Ağıl-Oğlu, Bahşayışlu, Canbaz (-lı, -oğlu), Çandık, Kara Mehmet (Kara Mihmadlu).
§ Diğer Sis Afşarı obaları gibi bunlarda göç edip dağılmışlardır. Bunlardan bir kolun batıya gittiklerini yer adlarından takip edebiliyoruz. Isparta’da Keçiborlu ilçesinde bulunan Aydoğmuş Dağlarına ve Aydoğmuş köyüne bunların isim verdiği biliniyor. Ayrıca Konya’nın Dinek, Kırşehir’in Mucur, Ankara’nın Nallıhan ve Afyon’un Çay ilçelerinde de Aydoğmuş adlı köyler bunların hatırasıdır. Sivas’ın Merkez, Tokat’ın Niksar ve Karabük’ün Kurucaşile ilçelerindeki Aydoğmuş adlı köyler onlardan bazı bölüklerin buralarda da yerleştiğini gösteriyor.
§ Toklar, Türkistan’da çok rastlanan isimlerdendir. Türkistan’da Kundur (Kunduz) Türklerinin, Kırgızların, Türkmenlerin ve Kazakların Tok ve Toklar adını taşıyan boyları vardır:
§ Tok: Kunduzların boy adı
§ Tok Abay, Tokaç ve Tokay: Kırgızların Togay ve Bugu oymaklarına bağlı oba.
§ Toktamış: Türkmenlerin Teke boyuna bağlı.
§ Tokalak: Türkmenlerin Teke boyundan Toktamış’a bağlı.
§ Toklı: Toktamış’a bağlı.
§ Tokmak: Türkmenlerin Çavundur boyuna bağlı bağlı.
§ Tok Bulat: Kazakların Ortayüz oymağının Semi Baganalı koluna bağlı.
§ Tok Bulat: Kazakların Ortayüz oymağının Konrat ve Kütenci koluna bağlı.
§ Tokman: Kazakların Kiçiyüz ve Alimoğlu ve Karasakal koluna bağlı.
§ Tokpak: Kazakların Ortayüz, Girey ve Kara Girey’e bağlı.
§ Toksarı: Kazakların Kiçiyüz, bayoğlu ve Aday koluna bağlı.

47. Azıklı Oymağı: 1563 yılında Pınarbaşı nahiyesinde Bellüce köyü ve Alaca Mescit’te 6 nefer nüfusları vardı. Bulgarluca ve Hamza Viranı mezralarında ziraat yapıyorlardı.


Yorumlar