191. Garib-Şah (Garib-Şah Oğlanları) :
Sis Avşarlarındandır. 1519’da 27 hane, 7 mücerret, 1960 akça hasılı bulunan cemaat Kamışlıören ve Şehlahayr mezralarında ziraat yapıyordu. Garipşah Oğlanları adını taşıyan diğer bir grup ise 36 hane, 7 mücerret, 2450 akça hasıla sahipti. 1523-4Te ikisi bir arada kaydedilmiş olup 67 hane, 54 mücerret, 1 imam, 1 ma’lul, 5730 akça hasıl, 1525-6’da ise 81 hane, 44 mücerret, 2 imam, 3 pir-i fani, 1 sipahi-zade, 3694 akça hasılı vardı. 1536-7’de 99 hane, 33 mücerret, 3677 akça hasıla sahip cemaat, Kamışlı mezrasında ziraat yapıyordu. Adana ve Sis’te bulunan Garip-Şah cemaatinin Kayseri bölgesinde de yerleştiğini görüyoruz. Günümüzde İncesu’nun Garipçe köyü bunlardan kalmadır. Garipşah adında bir köy ise Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde bulunuyor. Kayseri’de, Hüseyin Hacılı ve Süleyman Kethüda cemaatleri de Garip-Şah Yörüğü olarak anılmaktadır.
192. Gavurgalı (Kavurgalı) Oymağı:
Yahyalı Yörüklerinden olan oymak Sis (Kozan) ve Kars (Kadirli) taraflarından gelerek Kayseri’de Yahyalı kışlağında oturmaya başlamışlardır. Yahyalı Yörüklerinden olan oymağın bir bölümü 1570 yılında 10 aile olarak Koramaz nahiyesinde (Bünyan yöresinde) görüldü. Yozgat ilinin doğusundaki Kavurgalı köyü bu obanın adını taşımaktadır.
193. Gayırhanlı (Kayırhanlı) Oymağı: 16. yüzyılda Yeşilhisar yöresinde bulunan bir Türkmen topluluğu idi, Aladağ’a yaylaya çıkarlardı. Kayseri’de Selçuklular dönemi eseri olan Kayırhan isimli bir han bulunmaktadır. 13. yüzyılda bu hanın adı Kayulı Han idi. Kayırhan ismini taşıyan Harezm Beylerinin başı, 13. yüzyılın ilk yarısında Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından Zamantı kalesine hapsedilmişti ve Kayırhan burada ölmüştü. Amarat Platosunda Kayırlı adını taşıyan bir ören yeri bulunmaktadır.
194. Gecelik Oymağı:
1563 yılında Pınarbaşı nahiyesi Gecelik mezraı, Ayağı Kesük-i Sagir ve Ayağı Kesük-i Kebir, Çerçi Hanı mezralarında ziraat yapıyorlardı.
195. Geden / Gedenli/ Gerenlü/ Gedene Oymağı:
Kayseri yöresinde yerleşik bir Türkmen oymağıdır. Yerleştikleri yer bilinmemektedir. Yine bir okuma hatası yapılmıyorsa bu oymağın 1584 yılında Irmak Kenarı nahiyesinde görülen Gerenlü oymağı olması gerekir. Küçük Kavak ve Yatık Ağıl mezralarında meskun olan obanın 55 hane nüfusu vardı.
196. Gedes / Gedesenli Oymağı:
Irmak Kenarı nahiyesinde Kıraçin, Küçükkavak, Ovacık, Kaş İn, Karacain, Kalaba Ulucak ve Yahya Pınarı mezralarında meskundu. 1520 yılında 45 hane nüfusları vardı.
197. Gedikli Oymağı:
Kayseri’deki bu Türkmen topluluğunun h.1140 yılında Kıbrıs’a sürgüne gönderildiği kaydedilmiştir.
198. Germenlü Oymağı:
İslamlu Yörüklerindedir. 1584 yılında Kavacık mezraında 4 hane nüfusları vardı. Germiyanlılar, Celalettin Harzemşah maiyetinde İran’ın Fars ve Kirman dolaylarından Malatya yöresine gelerek yerleşmiş bir Türk boyudur. Bunlar, henüz Malatya civarında iken çevre illere de yayılmışlardı. Tunceli merkezde Germili, Mazgirt ilçesinde Germikar (Bulgurcular), Çemişkezek ilçesinde Germili (Gedikler) ve Germisi (Yünbüken), Erzincan merkezde Germili ve Elazığ merkezde Germili (Yedigöze) köyleri onlardan kalmadır. Germiyanlılar, Batı Anadolu’ya göç ederek Kütahya merkezli bir beylik kurdular ve oldukça etkinlik gösterdiler. Beyliğin yıkılmasından sonra geriye kalan bakiyelerinin Bolvadin, Turgutlu ve Kütahya’da Germiyanlı ve Germiyan Yahşili adıyla varlığını sürdürdüklerini, daha sonra Rumeli’nin fethinde ve Türkleştirilmesinde de önemli rol oynayarak bir kısmının Silistre’ye iskan edildiklerini görüyoruz. Günümüzde Bulgaristan’ın Filibe ve Tatarpazarcığı illeri halkının da çoğunlukla oraya göçürülen Germiyanlılardan geldiğini söyleyelim. Aydın’ın Germencik ilçesi eskiden köy olup adı Germiyancık idi ve Germiyanlı cemaati kurmuştu. Muğla Milas’taki Germeyani (Bağdamları) ile İzmir Çeşme’deki Germiyan köylerini de Germiyanlılar kurmuştur. Samsun Kavak ilçesi Germiyan köyü ile İstanbul’da Germiyan (Değirmen) köyü onların göçüyle ilgili bize fikir verebilir. Germiyan ailesi, Osmanlı hizmetinde de önemli görevler ifa etmiştir. Bunlardan Abdulhamit döneminin ünlü veziri Nureddin Abdurrahman Paşa ile damat Arif Hikmet Paşayı tanıyoruz. Ayrıca Mevlevi dergahının Kütahya postnişini de Germiyan-Oğlu Süleyman Paşanın oğlu Divane Mehmet Çelebidir. Diğer taraftan Germiyan-Oğullarının atası Ali-Şir Beyden geldiği anlaşılan Alişirli / Alişarlı (oğlanları) adında bir cemaat bulunmaktadır. Germiyanlıların, artan Moğol baskısı karşısında Malatya civarındaki yurtlarını bırakıp 1258-60 tarihlerinde Batı Anadolu’da Kütahya bölgesine gelerek yerleştiklerini görmüştük. Bu göç esnasında Amasya, Zile, Şarki Karahisar, Terme, Çarşamba, Malatya ve Besni’de Ali-Şir isimli köyler kurdular. Bu grup daha sonra ana boydan kopup dağılmış ve muhtelif yerlere yerleşmiştir. Nitekim, 16. Yy’da Boz-Ok bölgesinde Kızıl Kocalıların başlıca oymağı Alişarlu adını taşırken Sis yöresinde Savcı-Hacılı taifesine mensup Alişarlı adlı bir oba ile Tarsus civarında bulunan Varsakların Kusun boyuna bağlı Alişarlı obası da bulunmaktadır. Türkay, bu cemaatin yerleşme bölgelerini şöyle gösterir : Aksaray’ın Eyüpeli kazası, Aydın’ın Seferihisar kazası, Beyşehir’in Göçü kazası, Hısnı-mansur, Hüdavendigar’ın Günyüzü ve Tarhala kazaları, Karahisar-ı Şarki, Kusun, Maraş, Ordu, Sis ve Zamantı.
199. Gesi Oymağı:
Bugün Gesi adını devam ettiren ve Gesi Bağları türküsü ile adını duyuran belde, adını Kesi Türklerinden almıştır. Kesi, askerlikte maharetli bir Türk topluluğunun adı olup Macaristan’a yerleşen Türk topluluklarından birinin adıdır. Orta Asya’da bu isimle yer adları da tespit edilmiştir. 16. yüzyıl kayıtlarında “Balakesi” adıyla bir küçük Gesi köyünün daha bulunduğu bilinmektedir. Bugün halkın “Balakesi”nin bulunduğu ören yerine “Belasi” adını verdiğini biliyoruz. Gesi köyünde 16. yüzyılın başlarında 35 hane Gayrimüslim, 13 hane de Müslüman bulunuyordu.
200. Gigili Oymağı:
Kayseri’de varlığı bildirilen bir Kürt topluluğu , yerleşik hayata geçip geçmediği, geçti ise nerede meskun olduğu bilinmiyor. Bünyan ilçesinin Danişment köyünün eski adı Gigi idi. 1915 yılına kadar köyde Ermeniler yaşıyordu. Bu tarihten sonra Suriye’ye göç eden Ermenilerin boşalttığı köye 1933 yılında Balkan muhacirleri yerleştirildi ve köyün adı da Danişment olarak değiştirildi.
201. Girgörsün ( ya da Kirsünlü) Oymağı:
Zamantı yöresine yerleşen bir Yörük topluluğudur. Karakaya nahiyesinde Girsünlü/ Kirsünlü adıyla görülen oymak, Küçük Kavak’ta 8 hane, Kal’a’da 20 hane, Katır Ağıl ve Yalak Ağıl’da 27 hane olarak bulunuyordu.
202. Girin Oymağı:
1563 yılında Pınarbaşı nahiyesinde Görcün köyünde 104 nefer, Varna köyünde 30 nefer nüfusları vardı. Asgan, Canik ve Tekir Gölü mezralarında da ziraat yapıyorlardı.
203. Göçeri Oymağı:
İslamlu Yörüklerinden olan oymak, adını oba beyleri Mustafa v.i. Göçeri’den almıştır. 1483 yılında 17 hane nüfusları vardır ve Ağ Senir kışlağında otururlar. Karkın, Kara Yusuf mevkileri ile Horsa mezrasını ellerini tutarlardı.
204. Göçki Oymağı:
Kayseri’de meskun olduğu kaydedilmiştir. 1563 yılında Çörmüşek nahiyesinde Göçgi isimli bir köy vardı ve bu oymağa mensup 6 nefer olduğu kayıt altına alındı.
205. Gökçe (Gökçeoba) Oymağı:
Kayseri’de meskun olduğu ve Avşar boyuna mensubiyeti biliniyor. Yerleşim yeri belli değil. Kaynaklarda Halep, Kayseri, Mardin, Musul ve Nusaybin arası ile Yeni-İl’de yerleştiği belirtilen Gökçe Avşarını daha fazla takip edemiyoruz. Kaynaklarda Gökçeli adıyla kayıtlı olan cemaat bu Avşarların bir kolu olmalıdır. Gökçeliler, 16. Yy’ın ilk yarısında Sis Yöresinde Eğlen Oğlu taifesinin Ayrı Damlı koluna mensup idi. Sadece 1536-7’de adına rastlanan cemaat, Hasan b. Mansur’un tımarına dahil olup 30 hane, 15 mücerret ve 1223 akça hasıla sahip olup Dulkadır Sancağında Kesik mezrasında ziraat yapmaktaydı. Bu oba Adana, Boz-Ok, Mersin, Karaman, Aydın, Zile, Ulaş, Gökçeli, Toyran – Köstendil, Keçiborlu, Sandıklı, Çölabat, Geyikler ve Bergama’da yerleşmiş gözüküyor.
206. Gömeç (Kömeç) Oymağı:
Beydili aşiretinden olan Türkmen topluluğu bugün Kocasinan ilçesine bağlı Güneşli beldesinin Gömeç köyünde oturmaktadır. Beydili boyuna mensupturlar.
207. Göksulu Oymağı:
Dulkadirli Türkmenlerinden olan oymak, Bünyan ilçesinin Emirören köyünde oturmaktadır. 208. Gögercinli Oymağı:
Kayseri’de meskun Türkmen topluluğudur. Yerleşim yeri bilinmiyor. 209. Gördülü Oymağı: 1563 yılında Zamantı nahiyesinde Aygördü yaylasındaydılar ve Çıkrık Pınar sulakları ve Söğütlüce de bir başka yaylaları idi, burada ziraat yapıyorlardı.
210. Gözelli Oymağı:
Zamantı’da yerleşik Yörük topluluğudur. Güzelli Tatar adıyla 1563 yılında Zamantı nahiyesinde Babavin köyünde 34 hane olarak bulunuyorlardı. Bu köyde Pir Ahmet Oğlu İlyas çiftliği vardı. 211. Gözgüdere Yörükleri Oymağı:
1518 yılından sonra isim değiştiren oymak, Sarı fakih ve Şah Melik Oğlu isimleri ile iki ayrı oymak oluşturmuştur. Kustere Yörüklerindendir ve 1584 yılında Sarı Fakih oymağının Gözgüdere kışalağında 34 hane; Şah Melik Oğlu oymağının Sokan (Soğan) köyünde 37 hane nüfusları vardı.
212. Gözübağlu Oymağı:
İvaz Hacılı Yörüklerinden olan oymak, 1483’ten itibaren Kayseri’de görülmüştür. 1543 tarihinde 13 hane nüfusu vardı. Kötenc, Ağ İn, Aygır Ağıl ve Çapin mezraları tasarruflarında idi. 1570 yılında 18 hane nüfusları bulunuyordu.
213. Gül Oymağı:
16. yüzyılda Lek, Lekvanik (Evanik) aşiretleri ile birlikte Kayseri yöresinde görülen bu aşiretin, önceleri Kayseri ile Zamantı arasındaki bölgelere yerleştikleri, yerleşik ahalinin güherçile toprağına zarar verdikleri; sonra Erciyes dağında yaylalara çıkıp civar köylerin ahalisinin koyunlarına ve mallarına zarar verdikleri anlaşılmaktadır. Bu aşiretin cezalandırılması için verilen kararların neticesini ve iskan edildikleri yeri bilmiyoruz.
214. Günceli Bayadı Oymağı:
1701 yılında Yörük taifesinden Günceli Bayadı’na bağlı Kubat, Doğanlı ve Torbalı oymakları Kayseri yöresinde görüldü. Kırkaya köyüne kadar gelerek zarar ziyan vermişler ve haklı huzursuz etmişler. Burada adı geçen Türkmen topluluğunun adının Günceli değil de Genceli olması daha uygundur. Gence, bugün Azerbaycan’da bulunan Gence şehrinin adıdır.
215. Gündüz / Günyüz Oymağı:
Dulkadirli Türkmenlerinden olan oymak, 1584 yılında Kızılca İn köyünde 12 hane nüfusa sahipti. Moğolların Kösedağ Savaşından sonra (1243) Selçukluları yenip ardından 1277’de Anadolu’nun önemli bir kısmına hakim olmaları üzerine, Moğollara karşı Anadolu’yu savunan tek unsur Türkmenlerden bir kısmı, Moğol baskılarına dayanamayıp Suriye’ye (Gazze’den Antakya ve Diyarbakır’a kadar uzanan saha ile Suriye sahillerine) 40.000 çadır nüfusla göç ederek Memlukler’e sığındı. Bu Türkmenler burada da Boz-ok ve Üç-ok teşkilatlarını yaşattılar. Bozoklar’ın başında ise Afşarlar vardı. Onlar, üç obaya ayrılıyordu ve bunlardan biri de (diğerleri Halep’te Kutbeği-Oğulları idaresindeki Afşarlar ve Antep’te Köpek-Oğulları idi) Amik ovasında bulunan Gündüz-Oğulları idi. Başları olan Gündüz Bey, Doğancı-Oğlu Faris’in ölümüyle, buradaki bütün Türkmenlerin başı olmuştu. Bu obanın ilk tanınanı ve en ünlü şahsiyeti Gördü Bey’dir ve bir çok başarıları vardır. Gündüzlüler, diğer Türkmen boylarıyla beraber 14 ve 15. Asırlarda bölgede Osmanlı-Akkoyunlu-Memluk devletleri arasındaki çekişmelerde ve Dulkadır Beyliği ile Ramazan-Oğulları bünyesinde yoğun olarak faaliyet göstermiştir. Gündüzlüler, 1482’de Mehmet Bey’in başkanlığında idi. Bu tarihte Osmanlılar Çukurova’yı istila etti. Osmanlı hakimiyetini kabul etmeyen Türkmenler ve Afşarlar yapılan savaşta yenildi. Gündüz oğlu Mehmet Bey savaşta ölenler arasındaydı. Bundan sonra Gündüzlülerin çoğunluğu liderleri Mansur Bey Afşar idaresinde İran’a gitmiştir. Yerinde kalanlar ise Antakya’dan Konya’ya kadar uzanan sahada yayılmıştır. İran’daki Gündüzlüler, Kuh-Giluye ve Huzistan’da yaşıyorlardı. Sonradan bir kısmı Horasan’da Abiverd tarafına (Bunlar daha sonra Köse Ahmedli adını almışlardır), bir kısmı da Araşlu’dan bir bölük ile beraber Urmiye’ye gönderildi. Osmanlı egemenliğine girenler ise Anadolu’da faaliyetlerde bulunmuş ve iskana tabi tutulmuştur. Boz-Ulus Türkmenleri arasında Gündüzlü Avşarı bulunmaktadır. Bunlar, asıl boyun kalıntısıdır. Gündüzlüler, Boz-Ulus içinde 1540 tarihinde 23 hane ve 5 mücerretten oluşuyordu. II. Selim döneminde ise 21 hane ve 15 mücerret nüfusa sahipti. Gündüzlüler, daha sonra Yeni-İl Türkmenleri içine karışıp buradaki Gündüz Avşarı’nı oluşturmuştur. Yeni-İl’deki Gündüzlü cemaatinden bazı bölükler ise Kayseri’de faaliyette bulunmuştur. Dulkadırlı Türkmeni olarak bilinen bu cemaat, 1584’te Kızılca İn’de oturuyordu ve 12 hane nüfusa sahipti. İç-El’den kalkıp Alaiye’ye gelerek halka zarar veren Türkmenleri tedip için Alaiye Sancak mutasarrıfı Musa Paşa harekete geçmiş, ancak Saruhan Sancağındaki Atala kazasına geldiğinde (1699 yılı) bir kısım Türkmen cemaatlerinin hücumuna uğramıştı ki bu cemaatlerden birisi de Gündüz-Oğulları idi. Bu bilgiden Gündüzlü Avşarından bazı grupların Batı Anadolu’ya doğru yayıldığını anlıyoruz. Malatya’nın Gündüzbey kasabası ile Pütürge’nin Gündüz köyü de bu obadandır. Bu cemaatin Osmanlı topraklarında yerleşme sahası şu şekildedir. Adana, Alanya, Antakya, Aydın, Çorlu, Dulkadır, Edirne, Halep, İç-El, İznik, K. Şarki, Kars-ı Maraş, Keşan, Koçhisar, Kütahya, Maraş, Marmara – Saruhan, Saruhan, Sinop, Söğüt, Tarsus ve Yeni-İl. Ayrıca Gündüz Fakihli obası Yeni-İl ve Halep’te Gündüz Hacılı obası ise Boz-Ok ve Maraş’ta görülüyor.
216. Güngördü Oymağı:
Develi Ovasında meskun Türkmen topluluğudur.
217. Gürge Oymağı:
Bu Türkmen oymağı 16. yüzyılda Yahyalı kışlağında Ağcain ve Gökdere mezralarında meskundu. 1520 yılında Ağcain mezraında 28 hane nüfusları vardı. 1570 yılında 33 hane olarak Koramaz nahiyesindedirler. (Bünyan yöresi)
218. Gürcü Hacılı Oymağı:
Irmak Kenarı nahiyesi Yörüklerinden olan oymak, 1584 yılında Ağca Kaya mezraında 20 hane olarak bulunuyordu.
Yorumlar